Wat is en hoe voelt chronische hyperventilatie?

Mijn eigen acute paniekaanval

Mijn vroegste herinnering aan een paniekaanval…speelt zich af als studente in het labo. Ik moet een jaar of twintig zijn geweest. Plots ging het licht uit en werd ik overvallen door een onbehaaglijk gevoel, een enorme dreiging. Mijn ademhaling werd hevig, mijn hoofd licht, en ik kon maar één ding denken: ik wil hier weg. Ik glipte uit mijn stoel met de smoes dat ik naar het toilet moest, en buiten pas gleed dat benauwde gevoel langzaam van mij af.

Je kunt dat gevoel van paniek het best omschrijven als het gevoel dat je hebt wanneer je als kleuter plots je ouders niet meer ziet. Je hartslag stijgt, je haren gaan rechtstaan, je hele lichaam spant zich op en maakt zich klaar om aan te vallen of weg te lopen. Je organen en hersenen worden op stand-by gezet, waardoor alles een beetje wazig wordt, en je het onmiddellijke contact met mensen verliest, ook al staan ze vlak voor je. Net of er glas tussen jou en de buitenwereld zit. Dit was een éénmalige acute hyperventilatie ervaring, daarna sloop de chronische vorm in mijn lichaam.

Twee vormen van hyperventilatie

Er zijn geen exacte cijfers beschikbaar, maar naar schatting lijdt meer dan 10% van de bevolking aan chronische hyperventilatie, waarvan de meerderheid zich niet bewust is van deze aandoening. Hoewel het niet levensbedreigend is, zijn de gezondheidsimpact en consequenties significant. Momenteel is er een gebrek aan bewustzijn over de invloed van een onjuiste ademhaling op het lichaam en de gezondheid.

De meest bekende vorm van hyperventilatie, die gepaard gaat met acute symptomen zoals extreme angst, paniekgevoelens en letterlijke ademnood, is eigenlijk het minst frequent voorkomend. Deze symptomen verdwijnen vaak na controle en geruststelling. Bij 90% van de hyperventilatiegevallen gaat het om chronische hyperventilatie, waarbij subtiele overademhaling optreedt. Dit kan zich manifesteren door iets te veel ademhalingen per minuut, borstademhaling in plaats van buikademhaling, of door diep en snel via de mond ademen in plaats van rustig en spaarzaam door de neus. Omdat chronische hyperventilatie zo subtiel is, zijn de symptomen minder acuut en meer verspreid over tijd. Klachten bij chronische hyperventilatie zijn divers en kunnen onder meer duizeligheid, hartkloppingen, tintelingen in de vingers, trillende oogleden, druk op de borstkas, vermoeidheid, keelpijn, wazig zicht, maag- en darmproblemen, spierkrampen en prikkelbaarheid omvatten.

Bekijk het webinar met Katrien over chronische hyperventilatie

Wie is vatbaar om te hyperventileren?

Met name personen die neigen naar pleasen, doorzettingsvermogen tonen, perfectionistisch zijn en zich veel in hun gedachten bevinden, lopen risico op het ontwikkelen van chronische hyperventilatie. Dit betreft vaak mensen waarbij de aandoening niet direct zichtbaar is. Ze blijven ondanks langdurige lichamelijke klachten volharden, totdat ze zowel fysiek als mentaal uitgeput raken en in een staat van burn-out, angststoornissen of depressie belanden. Voor deze doorzetters is het extra uitdagend om te erkennen dat er een probleem is. Indien het onderliggende probleem (het continue leven op je grenzen) niet wordt aangepakt, blijft hyperventilatie als een terugkerend spook hun leven beïnvloeden.

Hoe kan je dit spook temmen?

Wil je als particulier een online programma 'Blijven Ademen' speciaal gericht voor mensen die hyperventileren en/of angst en paniek ervaren.

Online programma hyperventilatie : https://www.blijvenademen.be/hyperventilatie

Of wil je als professional meer te weten komen over hyperventilatie, dan kan je een opleiding volgen bij Katrien Geeraerts.

Hyperventilatie voor professionals : https://www.blijvenademen.be/opleiding-hyperventilatie